Pierwsza pomoc przy oparzeniu

Na udzielenie pierwszej pomocy w przypadku oparzenia zwykle nie ma zbyt wiele czasu. Nagły uraz termiczny wywołany wysoką temperaturą, prądem lub substancją chemiczną może skutkować szokiem i ogromnym bólem dla poszkodowanego. Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc przy oparzeniu i czego unikać? W naszym poradniku udzielono praktycznych wskazówek, które naprawdę warto zapamiętać.

Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc przy oparzeniu?

Bez względu na faktyczny rodzaj urazu, pierwsza pomoc przy oparzeniu zawsze obejmuje dwie kluczowe czynności, gwarantujących poszkodowanemu bezpieczeństwo. W przypadku poważniejszych oparzeń (III i IV stopnia), właściwie udzieloną pierwsza pomoc pozwoli na utrzymanie pacjenta w stabilnym stanie do czasu przyjazdu personelu medycznego.

1. Poszkodowanemu koniecznie trzeba zdjąć biżuterię, aby nie nastąpiła martwica tkanek. Niekiedy konieczne okazuje się nawet przecięcie pierścionków lub naszyjników.
2. Jak najszybciej należy schłodzić oparzone miejsce zimną, bieżącą wodą. W przypadku lekkich urazów wystarczy 10-15 minut, natomiast oparzenia II stopnia wymagają schładzania co najmniej przez 30 minut. Jeżeli poszkodowany doznał oparzenia III stopnia i nerwy zostały uszkodzone, chłodzenie wodą może odbywać się jedynie przez kilka minut, ponieważ pojawia się ryzyko hipotermii
3. Miejsce oparzenia zabezpieczyć sterylnym, nietłustym opatrunkiem
4. Jeżeli oparzeniu uległ obszar ciała obejmujący twarz i szyję, poszkodowanego trzeba delikatnie położyć na poduszce i obserwować, czy prawidłowo oddycha
5. W przypadku ciężkich oparzeń lub gdy pacjent jest nieprzytomny, należy bezzwłocznie wezwać pogotowie

Pierwsza pomoc przy oparzeniu – czego NIE robić

Jeśli doszło do oparzenia, należy koniecznie pamiętać, aby:

• Nie przekłuwać powstających pęcherzy
• Nie używać spirytusu ani wódki przy opatrywaniu większych lub otwartych ran
• Nie stosować żadnych barwników, jak błękit metylenowy lub zieleń brylantowa
• Nie smarować oparzonego miejsca żadnym tłustym preparatem ani mydłem, a tym bardziej białkiem kurzym ze względu na ryzyko zakażenia
• Nie zanurzać osoby poparzonej w zbiorniku z wodą ani nie okładać śniegiem lub lodem urazów III stopnia, by nie doprowadzić do wyziębienia

Łagodzenie bólu po oparzeniu

Jak złagodzić ból po oparzeniu? Specjalista z Centrum Leczenia Oparzeń zauważa: „Jeśli uraz jest lekki lub powierzchowny, wystarczy zastosować środki z domowej apteczki, bez konieczności wzywania lekarza.” W takim razie, co zrobić na oparzenia I stopnia oraz niektóre II stopnia? Można je skutecznie leczyć bez opatrunku lub z zastosowaniem jałowej gazy. Dla łagodzenia bólu skuteczne okazują się preparaty w żelu lub aerozolu, które jednocześnie chłodzą miejsce krytyczne. Oprócz efektów przeciwbólowych, przyśpieszają gojenie i regenerację skóry.

Praktyczne okazują się również opatrunki hydrożelowe lub woreczki żelowe, które nie przyklejają się do miejsca oparzenia. A co na oparzenie dziecka? Jeśli uraz jest lekki, pomocny może być dostępny w aptece preparat ziołowy, który nie hamuje procesu gojenia rany lub krem z hydrokortyzonem. Doskonałym środkiem przeciwbólowym dla najmłodszych będzie syrop z niską zawartością paracetamolu. W poważnych urazach, po udzieleniu pierwszej pomocy niezbędna będzie konsultacja z lekarzem. Może zalecić stosowanie specjalistycznych opatrunków z solą srebrową sulfadiazyny albo sulfatiazolu (dostępnych jako Dermazin lub Argosulfan).

Nawet po wygoleniu oparzonych miejsc, można wiele zrobić dla zmniejszenia dokuczliwego uczucia swędzenia. Świąd redukują na przykład kremy na bazie wazeliny, kremy nawilżające oraz farmaceutyki przeciwhistaminowe. Dostępne na rynku preparaty do wcierania w skórę pozwalają nieco zmniejszyć widoczność blizn pozostałych po urazie.

Kiedy należy wezwać pogotowie?

W niektórych wypadkach pierwsza pomoc przy oparzeniu oraz środki przeciwbólowe to za mało. Jeżeli uraz jest poważny, a rana rozległa lub pacjent stracił przytomność albo ma trudności z oddychaniem, niezbędne jest wezwanie karetki pogotowia. Jedynie szybka reakcja i pomoc udzieloną przez wykwalifikowany personel medyczny może ocalić życie poszkodowanego.

Chociaż niewielkie oparzenia zdarzają się bardzo często, warto w domowej apteczce mieć przygotowane środki chłodzące i przeciwbólowe. Znajomość zasad pierwszej pomocy również pomaga w sytuacji kryzysowej, która pojawia się bez ostrzeżenia. Dzięki szybkiej reakcji i pomocy medycznej nawet groźne sytuacje mogą dobrze się skończyć.