Opieka nad bliskimi w domu – z czym się to wiąże?

Ciężka choroba jest sytuacją trudną nie tylko dla osoby, która się z nią zmaga. To ogromne wyzwanie również dla opiekunów, którzy chcą zapewnić bliskiej osobie możliwie najlepszą opiekę. Bardzo często jest to związane ze zmianą stylu życia i dostosowaniem go do nowej sytuacji. Podobne trudności mogą spotkać opiekunów osób starszych, które tracą samodzielność i zaczynają potrzebować pomocy innych. Opieka nad bliskimi w domu to zadanie bardzo trudne, dlatego w tym wpisie chcielibyśmy w krótki i usystematyzowany sposób napisać, w jaki sposób się jej podjąć.

Dobra organizacja to podstawa

Uniwersalne zasady

Nie da się ukryć, że chcąc zapewnić chorej osobie jak najlepsze warunki, trzeba zmienić wiele rzeczy. W zależności od choroby, z którą zmaga się bliska osoba, trzeba zorganizować przestrzeń w mieszkaniu lub domu w taki sposób, by dostosować ją do potrzeb chorego. Uniwersalną zasadą może być to, aby zawsze starać się przygotować obok miejsca, w którym chory spędza najwięcej czasu, przestrzeni, gdzie znajdą się przedmioty codziennego użytku. Ważne, aby chory mógł bez problemu po nie sięgnąć. Nie zapominajmy przy tym o zapewnieniu choremu komfortu. Co więcej, należy także odpowiednio przygotować podłogę – usunąć kable, dywaniki czy zabawki, o które chory może się przewrócić. Warto także wyposażyć łazienkę w uchwyty, poręcze, maty antypoślizgowe i krzesełko do kąpieli, aby umożliwić osobie chorej (jeśli nie jest leżąca) bezpieczne poruszanie się oraz wygodę. Opieka nad bliskimi w domu wiąże się z zapewnieniem bezpieczeństwa i komfortu podopiecznemu.

Choroby otępienne

W przypadku osób cierpiących na demencję starczą lub Alzheimera należy skupić się na zapewnieniu bezpieczeństwa chorującej osobie, a także schować wartościowe rzeczy. Należy zabezpieczyć drzwi i okna, aby chory nie opuścił budynku. Nie można również zapomnieć o odpowiednim zabezpieczeniu gniazdek, kuchenki gazowej czy elektrycznej. Trzeba także pamiętać o schowaniu w niedostępne miejsca potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów, takich jak noże, chemiczne środki czystości czy zapalniczki. 

Choroby narządu wzroku

U osób niedowidzących lub niewidomych najważniejsze jest takie dostosowanie przestrzeni, by chory nie zrobił sobie krzywdy. Należy upewnić się, że mieszkanie jest wolne od przeszkód – niepotrzebnie utrudniają one poruszanie się. Wszystkie przedmioty warto uporządkować w sposób logiczny i łatwy do zlokalizowania. Można wykorzystać do tego oznaczenia dźwiękowe lub etykiety w alfabecie Braille’a. Co więcej, nie powinno się zmieniać położenia rzeczy w mieszkaniu, aby nie utrudniać osobie niedowidzącej lub niewidomej ich znalezienia. A jeśli w mieszkaniu pojawi się nowy przedmiot, warto zawsze poinformować o tym chorego.

Choroby narządu słuchu

Z kolei u osób niedosłyszących lub niesłyszących przede wszystkim należy skupić się na zapewnieniu im bezpieczeństwa w sytuacjach zagrożenia. Standardowe czujniki dźwiękowe nie zdadzą tutaj egzaminu. Znacznie lepszym rozwiązaniem będą systemy alarmowe, które wykorzystują różne sygnały i sensory, takie jak światło migające czy wibracje – pozwolą one ostrzec osobę niesłyszącą o ewentualnych zagrożeniach, takich jak pożar, wyciek gazu czy włamanie. Warto też zaopatrzyć osobę chorą w urządzenia z funkcją wibracji lub sygnalizacji świetlnej. Poinformują one o różnych sytuacjach, takich jak na przykład dzwonek do drzwi.

Opieka nad bliskimi w domu i codzienne czynności – jak do nich podejść?

Aktywności

Dopóki osoba chorująca jest choć w małym stopniu sprawna, można jej pomagać w codziennych czynnościach takich jak mycie zębów czy skorzystanie z toalety. Nie należy jej jednak wyręczać! Co więcej, warto zadbać o to, aby osoby starsze lub chore miały możliwość wzięcia udziału w różnych aktywnościach. Warto zaangażować je w pomoc przy przygotowywaniu posiłku czy przy drobnych obowiązkach domowych. Nikt w końcu nie lubi czuć się bezużyteczny. Partycypacja w takich czynnościach pozwoli osobie starszej lub chorej poczuć, że nie jest w pełni zależna od innych. 

Bardzo ważne jest także zapewnienie chorej osobie (jeśli jej stan na to pozwala) aktywności na świeżym powietrzu. Sam spacer może zdziałać cuda – wzmocni odporność, dotleni organizm i poprawi jakość snu. Nie powinniśmy też zapominać o stymulacji umysłu – rozwiązywanie krzyżówek, sudoku, słuchanie audiobooków, czytanie książek, granie w gry planszowe – to wszystko może pozytywnie wpłynąć na funkcje umysłowe. 

Higiena

Jeśli osoba starsza lub chora nie jest w stanie sama zadbać o swoją higienę, należy jej oczywiście w tym pomóc. Aby ułatwić sobie to zadanie, warto wypracować pewne nawyki i zaopatrzyć się w odpowiednie produkty higieniczno-pielęgnacyjne. Ogromną pomocą będą podkłady na łóżko, mokre chusteczki nawilżane i środki myjące (również takie, które nie wymagają spłukiwania). Niezwykle użyteczne będą również jednorazowe rękawiczki i myjki. 

Choroba i wiek bardzo często wiążą się również z problemem nietrzymania moczu. Jest to wstydliwa i kłopotliwa przypadłość. Nie znaczy to jednak, że nie można sobie z nią poradzić. Istnieje wiele produktów chłonnych, które ułatwią funkcjonowanie osobom zmagającym się z inkontynencją i ich opiekunom. Więcej o nietrzymaniu moczu i tym, jak takie produkty dobrać, przeczytacie w artykule: Nietrzymanie moczu – jaki wybrać produkt chłonny? Warto także wiedzieć, że istnieje możliwość uzyskania refundacji na wyroby chłonne. Więcej przeczytają Państwo o tym tutaj.

Pielęgnacja

Przy myciu i pielęgnacji skóry osób starszych nie należy używać produktów przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. Potrzeby skóry osób starszych i dzieci są zupełnie inne, dlatego tak ważne jest umycie chorego produktami dla niego przeznaczonymi. Opieka nad bliskimi w domu wiąże się z jeszcze jedną kwestią, o której nie można zapomnieć. Podczas mycia należy dokładnie obejrzeć skórę mytej osoby i upewnić się, że nie pojawiają się żadne podrażnienia czy odparzenia. 

Skóra osób chorych, starszych i leżących jest narażona na powstawanie ran. Im wcześniej dostrzeżemy zmianę, tym większe szanse, że nie przerodzi się ona w odleżynę. Może to oszczędzić choremu wiele bólu związanego z leczeniem tych trudno gojących się ran. Z kolei dla komfortu psychicznego, warto także zadbać o to, aby przy czynnościach pomagających zachować higienę, choremu towarzyszyła jak najczęściej ta sama osoba. 

Co zrobić, kiedy na ciele pojawią się odleżyny?

Opiekując się osobą leżącą, niemobilną, trzeba mieć na uwadze, że w jej przypadku szanse na pojawienie się podrażnień, są znacznie większe. A każda, nawet z pozoru łagodna zmiana skórna, może przerodzić się w ranę przewlekłą. Dlatego profilaktyka przeciwdziałania odleżynom jest tak ważna! 

Co zrobić, aby uchronić bliską osobę przed odleżynami? Przede wszystkim trzeba zapewnić jej odpowiednie warunki i opiekę. Podstawą powinien być zakup specjalistycznego materaca przeciwodleżynowego. Jest on zaprojektowany tak, by odciążać ciało i zmniejszać nacisk w miejscach najbardziej narażonych na powstawanie odleżyn. A jak już mamy taki materac, należy bezwzględnie pamiętać o tym, aby regularnie zmieniać położenie bliskiej osoby (nawet w nocy, jeśli chory jest niemobilny), a także ułożyć jego ciało tak, aby leżał wygodnie, a skóra nie była naciągnięta. Można także wspomagać się specjalnymi akcesoriami, które pomagają odciążać poszczególne części ciała. 

Z kolei przy problemie nietrzymania moczu warto odpowiednio zadbać o skórę – wilgoć i podrażnienia od moczu sprzyjają powstawaniu odleżyn. Istnieją jednak produkty pielęgnacyjne dostosowane do potrzeb skóry osób z inkontynencją, takie jak kremy barierowe i łagodzące. Należy także zadbać o to, aby zawsze porządnie osuszyć ciało chorego po myciu. 

Co więcej, odpowiednie nawodnienie i dieta także działają wspierająco w profilaktyce przeciwodleżynowej. Odwodnienie sprzyja bowiem problemom z krążeniem, a to przyczynia się do powstawania odleżyn. Jeśli chodzi zaś o dietę, warto zadbać o to, aby podawać choremu kaloryczne i wysokobiałkowe posiłki (zwłaszcza, jeśli osoba starsza lub chora nie ma apetytu).

Jeśli jednak na ciele chorego pojawią się zmiany odleżynowe, nie wolno ich lekceważyć! Dlatego konsultacja lekarska powinna odbyć się jak najszybciej – lekarz wdroży odpowiednie leczenie. Przy leczeniu takich ran należy bowiem stosować odpowiednie, przeznaczone do tego opatrunki. Zachęcamy do zapoznania się z listą specjalistycznych opatrunków dostępnych w naszym sklepie, których właściwości wspomagają proces gojenia ran.

Emocje są ważne

Aspekt emocjonalny opieki nad bliskimi w domu to niezmiernie istotny element, który często pozostaje pominięty w dyskusjach na temat opieki nad osobami chorymi czy starszymi. Opieka nad bliskimi w domu, przejmowanie się czyimś zdrowiem, codzienne troszczenie się o bliskiego oraz obserwowanie jego cierpień mogą generować silne emocje u opiekunów. Często towarzyszą im poczucie winy, frustracja, lęk czy nawet depresja. Co więcej, opieka nad chorym lub starszym członkiem rodziny często wywołuje skomplikowane emocje u opiekunów, takie jak strach, złość czy poczucie bezradności. Ignorowanie tych uczuć może prowadzić do wzrostu stresu, pogorszenia zdrowia psychicznego opiekuna oraz negatywnego oddziaływania na jakość opieki. Ważne jest, aby opiekunowie zdawali sobie sprawę z tych emocji i szukali wsparcia w swoim otoczeniu. Niezwykle istotne jest rozmawianie o swoich uczuciach z innymi, korzystanie z grup wsparcia dla opiekunów oraz znalezienie sposobów na radzenie sobie ze stresem.

Zadbaj również o siebie

Jak już wiemy, opieka nad bliskimi w domu jest zadaniem pracochłonnym i wymagającym od opiekuna zaangażowania, empatii i dostosowania swojego życia do potrzeb osoby potrzebującej pomocy. Dlatego, w ferworze codziennych obowiązków, należy zorganizować czas tak, aby znaleźć chwilę dla siebie. Opiekunowie muszą pamiętać o tym, że ich zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, jest bardzo ważne! Aktywność fizyczna, medytacja, zbilansowana dieta czy czas poświęcony na hobby i własny rozwój mogą korzystnie wpłynąć na ich stan zdrowia i zredukować poziom stresu. Dbając o swoje emocjonalne samopoczucie, opiekunowie będą w stanie lepiej zadbać o bliską osobę i zapewnić jej wsparcie na każdym etapie choroby. Równie istotne jest to, aby nie brać wszystkiego na swoje barki i prosić bliskich i rodzinę o pomoc. W opiece nad bliskimi chodzi bowiem o to, by samemu nie podupaść przy tym na zdrowiu.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Podmiot prowadzący reklamę: Inkontynencja Sp. z o.o.